Dispeç (Uçuş Harekat Uzmanı), sorumlu olduğu hava aracını kalkışından inişine kadar gözlemleyen, hava aracının başına gelebilecek en ufak olasılığı düşünen, uçuşun başarılı bir şekilde geçmesini sağlayan sahne arkası rollerden biridir. Uçuş öncesi dispeç onay kağıdına sahip olmayan bir uçak hareket edemez. Pilotlarla kıyaslandığında aralarındaki tek fark pilotlar lisans alabilmek için fazladan 1500 saat uçuş tecrübesine sahip olmasıdır. Şu anda görev yapan birçok dispeç aslında eski pilottur. Unutulmamalıdır ki dispeçleri, hava trafik kontrol kulesinde çalışan kontrolörlerle karıştırmamalıyız. Hava trafik kontrolörleri kulede çalışır ve bulundukları havalimanındaki trafiği düzenlerler ancak dispeçler hava yolu şirketlerinin kendi bünyesinde çalıştırdıkları kişilerdir. Dispeçler Ne Görev Yapar?
- Uçuştan 3 saat önce uçuş planını oluştururlar.
- Planladıkları uçuşun güvenli bir şekilde nerede, hangi koşullarda ve ne zaman olacağına karar verirler.
- Planlanan uçuş için kullanılacak uçağın türü, yükleme, havaalanı koşulları, düzenleyici hususlar gibi değişkenleri inceleyip karar verirler.
- Pilot ve ekibiyle birlikte yolcuların bagajlarından uçağa yüklenmesine kadar olan süreç için oluşturulan planı incelerler.
- Meteoroloji eğitimi aldıklarından rahatlıkla hava radarı okuyabilirler. Haliyle planlanan uçuşun hava durumuna göre planda değişikliğe gidebilirler.
- Dispeç uçuş sırasında pilotla iletişime geçebilir, uçuş hakkında bilgilendirmeleri veya ikazlarını pilota iletebilir.
Dispeç Olmak İçin Gerekli Ön Şartlar
- 21 yaşında olmak.
- En az ön lisans programlarının birinden mezun olmak.
- ÖSYM (Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi) Başkanlığı tarafından yapılan veya denkliği belirlenen İngilizce sınavlarının birinden en az 50 veya eş değeri puan almak.
- Gözlüklü ya da gözlüksüz ayrımı yapılmadan 6/9 görme keskinliğine sahip olduğunu belgelemek.
- Yeterli işitme kapasitesine sahip olduğunu belgelemek.
- Kulak, burun ve boğaz durumunun normal olduğunu gösteren sağlık kaydına sahip olmak.
- Dispeç görevlerini yerine getirmeye engel olabilecek herhangi bir fiziksel ya da akli hastalığa sahip olmadığını belgelemek.
Bu belgeleri Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş havacılık tıp merkezlerinde muayene olarak alabilirsiniz.