Havacılık sektöründe, hava olaylarına bağlı olarak uçuş güvenliğini etkileyebilecek durumlar görülmektedir. Böyle durumlarda uçuşlar rötara uğrayabilir veya uçuş iptali de gerçekleşebilir. Meteorolojik bilgilerden faydalanılarak uçuş programını düzenleyen hava yolu firmaları; kasırga, görüş açısını etkileyecek şekilde yoğun sis, yağmur gibi hava olaylarında uçuş iptali hakkını saklı tutmaktadır. Güvenli ve huzurlu bir yolculuk için bu durum önemli ve mutlaka gereklidir. Uçuş esnasında meydana gelen ve uçuş güvenliğini etkilemeyen hava olayları da bulunmaktadır. Bunlardan en bilineni, uçağın hava boşluğuna yakalandığını ifade eden türbülans olarak ifade edilir. Hava akışının bozulması durumunda yaşanan türbülans, uçağı sallayıp titretebilir; fakat uçuş güvenliğini etkilemez. Atmosferde meydana gelen ve havanın yer değiştirmesi ile oluşan hava olayları için uçuş kontrol birimleri durmadan çalışmakta ve uçuş güvenliğini garanti etmektedir.
Uçuşları Etkileyen Hava Olayları
Uçaklar sis, yoğun kar yağışı, kuvvetli rüzgâr, bulut oluşumları gibi meteorolojik koşulların uygun olmadığı durumlarda uçuşu gerçekleştirmekte sıkıntı yaşayabilirler. Hava trafiği de olumsuz hava koşulları nedeniyle olumsuz şekilde etkilenebilir, saatlik kapasitesinin altında trafiğe hizmet verebilecek duruma gelir bu da birçok gecikmeye sebep olabilir. Tüm bu sıkıntıların azaltılması açısından planlama ve işletme stratejilerinin yanı sıra, pilotlar ve hava trafik kontrolörleri için meteorolojik veriler oldukça önem taşımaktadır.
Pilotlar Olumsuz Hava Şartlarında Nasıl Hareket Ederler?
Pilotlar da uçaklarda bulunan meteoroloji radarlarıyla uçuş rotaları üzerindeki hava olaylarını önceden takip ederek, hava trafik kontrolörlerinden rota değişikliği talep edebilirler. Meteorolojik olayların yerini belirlemede kullanılmasının yanı sıra Doppler radarların klasik radarlardan en belirgin farkı, hedefin radara yaklaşıp yaklaşmadığı hakkında bilgi verebilmesidir. Hedeflerin hızları ölçülür, sabit ve hareketli hedeflerin ayırt edilmesi sağlanır. Doppler Radar, rüzgarın radyal hızlarını ve eş zamanlı olarak geniş alanlar üzerinde yağış miktarını ölçebilir. Ayrıca, radarın ekonun hareketini de görebilmesi, yağış tahminine oldukça katkıda bulunur. Klasik tip radarlarda yalnızca ekranda parlaklıklar bulunurken Doppler radarlarda bilgisayar teknolojisi yardımıyla hem hedefin konumu hem de eko yoğunluğu renkli olarak ekranda görüntülenmektedir. Radar üzerindeki yeşil renkli sahalar hafif, sarı renkli sahalar orta, kırmızı ve pembe renkli sahalar çok şiddetli türbülans bölgeleri olarak nitelendirilebilir. Bu sahalar zorunlu kalınmadıkça uçuş için kullanılmaz. Etkileri radarlar yardımıyla mümkün olduğunca azaltılmaya çalışılsa da, anlaşıldığı üzere kötü hava koşulları uçuşun her bir safhasında en istenmeyen durum olarak bilinir. Hem pilotlar hem de hava trafik kontrolörleri açısından ciddi bir öneme sahip olan meteoroloji radarlarının yaygınlaşması ve teknolojik olarak gelişimleri, verilen hizmet kalitesi açısından önemli bir paya sahiptir.
