Kompozit Malzemeler Nedir?
Kompozit, en az iki farklı parçadan oluşan bir malzeme anlamında gelirken kompozit malzeme ise en az iki farklı parçadan oluşan malzemenin makro boyutlarda bir araya gelerek yeni bir malzeme oluşturmasıdır. Kompozit malzeme üretilmesinin nedeni, temel malzemelerin yetersiz kalması veya özelliklerinin geliştirilmesi (Maliyet, esneklik, dayanım, hafiflik, vb.) sebebiyle üretilir. Kompozit malzemelerin ana yapısı iki bileşenden oluşur;
- Matris Malzeme: Matrisin görevi kompozitin içinde bulunan elyafları destekler ve onları bir arada tutar. Kompozit malzemenin üzerine gelen yükleri ilk matris karşılar ve matris yardımıyla elyaflara aktarılır (Polimer, metal ve metal alaşımlı, seramik esaslı malzemeler).
- Takviye Malzeme: Takviyenin görevi ise matris malzemeye takviye sağlamaktadır. Kompozit yapıya mukavemet sağlar (Çelik, karbür, aramid, naylon vb.)
Özet olarak, kompozitler dayanımlarını takviye malzemelerinden alırlar. Matris malzemeler ise kompozite süneklik ve tokluk özelliği sağlar ve malzemeleri bir arada tutar.
Kompozit Malzemelerin Avantajları
- Çatlak ilerlemesi en aza indirilmiştir.
- Titreşimi absorbe edebilir.
- Matris malzemenin uygun seçilmesine bağlı olarak korozyona uğramaz.
- Kopma uzaması metallere nispeten daha iyidir.
- Yorulma dirençleri iyidir.
- Ağırlıktan tasarruf edilebilir.
- Yüksek dielektrik dayanımı.
- Sıcaklıktan etkilenmezler.
Kompozit Malzemelerin Dezavantajları
- Metallere yapışmazlar.
- Üretimi pahalıdır.
- Nem ve hava molekülleri, kompozitlerin mekanik ve yorulma özelliklerini olumsuz etkiler.
- Hasar tespiti zordur.
- İmalat süreci diğer malzemelere nispeten daha uğraştırıcıdır.
Kompozit Malzemelerin Kullanım Alanları
- Savunma Sanayii (Zırhlar)
- Uzay Teknolojisi ve Havacılık Sektörü (Kompresör kanatları, gövde, türbin kanatları, helikopter parçaları)
- İnşaat Sektörü (Cephe korumaları, tatil evleri, büfeler, otobüs durakları, soğuk hava depoları)
- Otomotiv Sektörü (Cam sileceği, pedallar, dikiz aynası, far gövdesi)
- Ulaşım Sektörü (Traktör kaportası, otobüs havalandırma kanalları, teleferik, trenler)
- Sağlık Sektörü (Ortopedi, diş hekimliği, ortodontik teller)
- Robot Teknolojisi
- Kimya Sanayisi
- Elektrik ve Elektronik Teknolojisi