Jet Uçaklarıyla, Yolcu Uçaklarının Motorları Neden Farklıdır?
Uçağın kalbi olarak görülen motorlar farklı özelliklere göre farklı uçak tiplerinin ihtiyaç duyduğu performanslar için üretilir. Bir uçak motorunun iki ana performans kriteri vardır. Bu iki ana performans kriteri kuvvet(güç) ve tüketilen yakıt miktarıdır. Burada ikilemde kalınan bir durum vardır. Bunlardan biri yakıt verimliliği arttıkça oluşturulabilecek maksimum kuvvet azalır; ikincisi ise maksimum kuvvet arttıkça tüketilen yakıt artar.
İşte jet uçaklarıyla yolcu uçaklarının farklı motorları kullanmasının sebebi de budur. Çünkü iki farklı uçak tipinin ihtiyaç duyduğu ana performansı farklıdır. Jet uçakların esas ihtiyaç duyduğu performans kuvvet(güç) iken, yolcu uçaklarının yakıt verimliliğidir.
Turbofan Motor:
Gaz türbinli motorların günümüzdeki en gelişmiş tipi, turbofan motorlardır. Turbofan motorun yapısında bir hava alığı, kompresör, yanma odası, fan ve bir egzoz lülesi bulunmaktadır. Türbinden sağlanan enerjinin bir kısmı fana güç sağlamak için kullanılır. Turbofan motoru sınırlı bir uçuş bölgesinde turbojet motordan daha verimlidir.
Turbojet Motor:
Eski tip hava solumalı motordur. Hava girişi, kompresör, yanma odası, türbin ve nozzle’dan oluşur. Gaz türbini mil vasıtası ile kompresörü hareket ettirir. Aynı devirde dönerler. Ses hızı altında verimli değildirler ve aşırı gürültü yaparlar. Savaş uçakları ve cruise füzelerinde kullanılır.
Yolcu uçaklarında yakıt verimliliği, yüksek manevra kabiliyetinden daha önemli olduğu için turbofan motorları kullanılır. Turbofan motorları, turbojet motorlara göre yakıt verimliliği ile kuvvet arasında bir denge oluşturmaya çalışır. Turbojet motorlar genellikle askeri jet uçaklarında kullanılır. Turbofanlara göre daha yüksek itki kuvveti oluşturan, yüksek performanslı ve yakıt tüketiminde hiç de ekonomik olmayan bir motor türüdür.